Khi thưởng thức xoài, pha một chén nước chấm “ngon thần sầu” là điều không thể thiếu. Hôm nay, Quà Miền Bắc sẽ mách bạn cách pha chẩm chéo chấm xoài – thức chấm đặc biệt của vùng núi Tây Bắc. Thức chấm này tuy không phổ biến nhưng nếu có dịp thưởng thức, bạn sẽ phải gật gù về độ ngon của nó!
1. Đôi chút về chẩm chéo
Chẩm chéo là thức chấm có nguồn gốc chính xác là từ dân tộc Thái, sinh sống ở vùng núi Tây Bắc nước ta. Trong tiếng Thái, chẩm có nghĩa là chấm và chéo có nghĩa là sự kết hợp nhiều nguyên liệu. Theo đó, chẩm chéo theo tiếng Thái có nghĩa là thức chấm có sự kết hợp giữa nhiều nguyên liệu.
Đúng như tên gọi, để tạo nên chẩm chéo, người Thái kết hợp với rất nhiều nguyên liệu khác nhau. Trong đó, có thể kể đến như hạt dổi, mắc khén, rau húng, bạc hà, rau mùi… Chẩm chéo là thức chấm có hương vị đặc trưng, rất thơm ngon. Không chỉ chấm xoài, bạn có thể dùng với các món nướng, món luộc, rau sống hay ăn kèm với xôi.
2. Cách pha chẩm chéo chấm xoài “ngon thần sầu”
2.1. Nguyên liệu:
- 1 thìa cà phê hạt mắc khén
- 2 hạt dổi
- 4 nhánh rau húng bạc hà
- 4 nhánh rau mùi
- 2 lá mùi tàu
- 1 củ gừng nhỏ
- 1 củ sả nhỏ
- 1 trái ớt
- 2 nhánh tỏi
- Bột canh hoặc muối
2.2. Cách để chọn nguyên liệu ngon, chất lượng
Cách để chọn xoài ngon
- Một số giống xoài ngon, bạn nên mua là xoài cát Hòa Lộc, xoài keo, xoài cát chu, xoài tượng, xoài tứ quý,…
- Xoài ăn ngon nhất là loại chín vừa đủ, đừng xanh sống quá cũng đừng chín quá. Bạn có thể dùng tay ấn thử vào cuống, nếu thấy hơi mềm và có độ đàn hồi thì có thể chọn.
- Chọn những quả có màu sắc tươi sáng, đồng đều. Tránh chọn những trái xoài có vết nứt, sần sùi.
Cách để chọn mắc khén, hạt dổi ngon
- Chọn hạt dổi, mắc khén có màu sắc đồng đều, không có vón cục hoặc bất kỳ dấu hiệu của sâu mục.
- Mắc khén, hạt dổi nên có mùi thơm đặc trưng và tự nhiên. Tránh chọn những hạt có mùi lạ hoặc hôi.
- Nếu có thể, hãy mua hạt dổi mắc khén từ các vùng nổi tiếng như Sơn La để đảm bảo chất lượng.
- Nếu bạn ở thành phố Hồ Chí Minh hoặc các vùng phía Nam thì có thể tham khảo cửa hàng Gia Vị Tây Bắc. Đây là địa chỉ bán hạt dổi, mắc khén và các thực phẩm đặc trưng của vùng núi Tây Bắc đã hơn 10 năm. Đồng thời hiện cửa hàng cũng là đối tác của nhiều nhà hàng nổi tiếng. Do đó, bạn có thể yên tâm về chất lượng hạt dổi, mắc khén tại đây.
Combo hạt dổi và mắc khén tại Gia Vị Tây Bắc
2.3. Cách pha chẩm chéo chấm xoài
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
- Rửa sạch rau húng bạc hà, rau mùi và mùi tàu.
- Gừng: Gọt vỏ và cắt lát nhỏ.
- Sả: Bóc vỏ và cắt nhỏ phần non.
- Ớt: Nướng qua lửa để giảm vị cay.
- Tỏi: Bóc vỏ và băm nhỏ.
- Xoài: Rửa sạch, gọt vỏ và cắt thành miếng vừa ăn.
Bước 2: Pha nước chấm chẩm chéo
- Cho tất cả các nguyên liệu đã được sơ chế ở trên vào cối. Nêm thêm một ít bột canh hoặc muối.
- Dùng chày giã các nguyên liệu cho đến khi mịn nhuyễn.
- Nếu nhà bạn có máy xay sinh tố thì có thể sử dụng để tiết kiệm thời gian và sức lực.
- Nếm thử và điều chỉnh vị ngọt, mặn sao cho vừa miệng. Bạn có thể thêm một chút nước nếu cần để tạo độ sệt cho chẩm chéo.
Bước 3: Thưởng Thức
- Cho chẩm chéo vào một bát nhỏ.
- Chấm xoài với chẩm chéo, thưởng thức sự hòa quyện giữa độ chua giòn của xoài và hương thơm, cay the nhẹ nhàng, đặc trưng của chẩm chéo.
Một số lưu ý
- Đảm bảo giã chẩm chéo đều tay để tạo hỗn hợp nhuyễn mịn.
- Sử dụng chẩm chéo ngay sau khi chế biến để đảm bảo hương vị ngon nhất.
- Không nên thêm nước mắm vào chẩm chéo để tránh làm mất đi hương vị đặc trưng.
- Điều chỉnh độ cay của chẩm chéo bằng cách tăng hoặc giảm lượng ớt.
3. Những loại nước chấm chấm xoài khác
Ngoài chẩm chéo, dưới đây là một số nước chấm chấm xoài cũng rất ngon.
3.1. Nước mắm me
Nếu bạn yêu thích vị chua, thì bạn nên thử làm ngay một chén mắm me để chấm với xoài. Cách làm như sau:
- Ngâm me trong nước sôi khoảng 10 phút, sau đó tiến hành dằm me.
- Đổ chén me vào một ray để lấy nước me.
- Bắc chảo lên bếp và phi tỏi cho thơm, sau đó vớt ra.
- Cho nước me vào chảo cùng với đường, nước mắm, tương ớt, nước lọc và đun trong khoảng 3 phút trên lửa nhỏ. Nêm nếm lần cuối để kiểm tra vị đã vừa ăn chưa trước khi tắt bếp.
- Đổ mắm me ra chén, thêm tỏi phi hoặc tỏi băm để tăng thêm hương vị thơm cho mắm me.
3.2. Nước mắm kẹo chua ngọt
Nước mắm kẹo chua ngọt là một loại mắm chấm phổ biến ăn cùng các loại trái cây vị chua. Với vị chua, ngọt, sệt sệt, cay cay, nước mắm kẹo ăn cùng với các loại trái cây chua rất hợp và ngon. Để làm nước chấm kẹo chua ngọt, bạn thực hiện các bước sau:
- Hòa nửa muỗng bột bắp với 1 muỗng nước sôi để nguội.
- Băm nhỏ ớt và tỏi đã lột vỏ.
- Pha hỗn hợp nước chấm bằng cách cho 2 muỗng nước mắm, 2 muỗng đường, 1/2 muỗng giấm gạo và 2 muỗng nước sôi đã nguội rồi nấu sôi và khuấy đều.
- Sau khi hỗn hợp sôi, hạ lửa và thêm bột bắp đã pha vào, khuấy đều cho đến khi hỗn hợp sệt lại.
- Cuối cùng, múc nước mắm kẹo vào chén và thêm tỏi, ớt băm nhỏ để thưởng thức cùng trái xoài non. Nước mắm kẹo có thể được bảo quản trong tủ lạnh để sử dụng nhiều lần.
3.3. Nước mắc ruốc Thái
Nếu bạn đã từng thưởng thức món xoài chấm sốt Nam Pla Wan ở “xứ sở Chùa Vàng”, bạn chắc chắn sẽ không quên được hương vị độc đáo của loại nước chấm này. Vị cay hăng khác biệt đã hoàn toàn kích thích vị chua của trái xoài non, khiến bạn không thể ngừng thưởng thức. Để làm nước mắm ruốc kiểu Thái, bạn thực hiện theo các bước sau:
- Ngâm tôm khô trong nước ấm và sau đó xay nhuyễn một nửa.
- Đun chảo lên bếp và nấu đường thốt nốt cho tan chảy với lửa nhỏ.
- Khi đường tan chảy, bạn thêm nước mắm, tôm khô xay nhuyễn và mắm ruốc vào chảo.
- Trộn đều hỗn hợp đến khi sôi, sau đó thêm phần tôm khô còn lại vào và đun trong khoảng 1 phút rồi tắt bếp.
- Cuối cùng, bạn múc mắm ruốc ra chén nhỏ, thêm hành phi cắt lát và ớt cắt nhỏ vào là đã hoàn thành.
3.4. Nước mắm đường tiêu
Nếu bạn thích nước chấm xoài kiểm đậm đà với hương vị cay nhẹ, thơm nồng của tiêu, hãy thử ngay nước mắm đường. Để làm nước mắm đường tiêu, bạn thực hiện theo các bước sau:
- Cho nước mắm vừa đủ để ướt đường.
- Khuấy đều cho đến khi đường tan chảy và sệt lại.
- Thêm ớt xắt nhỏ và tiêu đen phủ một lớp mỏng lên bề mặt nước chấm là đã hoàn thành.
Trên đây là chi tiết cách pha chẩm chéo chẩm xoài cùng một số thông tin liên quan. Hy vọng với bài viết, bạn sẽ pha được chén chẩm chéo chấm xoài tuyệt ngon!